του Δαμιανού Τζαβέλα, Ανθυποπλοιάρχου (ΥΝ)
Πηγή: Τμήμα Υπερβαρικής Ιατρικής, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών
Ο μεγάλος αριθμός των θανάτων και των παραλύσεων από τη νόσο των δυτών στους έλληνες σπογγαλιείς, μετά την εισαγωγή του σκαφάνδρου στη σπογγαλιεία, το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, καθώς και πιέσεις προς τις κυβερνήσεις των χωρών της ανατολικής Μεσογείου για απαγόρευση της χρήσης του.
Μεταξύ αυτών που πρωτοστάτησαν στις προσπάθειες κατάργησης η περιορισμού της σπογγαλιείας με σκάφανδρο και παροχής βοήθειας στους σπογγαλιείς, που είχαν προσβληθεί από τη νόσο των δυτών ήταν ο Κάρολος Φλέγκελ, καθηγητής κλασσικών σπουδών, από τη Λιθουανία. Η επίσκεψη του στη Κάλυμνο, το 1892, και η διαπίστωση του μεγάλου αριθμού των θυμάτων από τη χρήση των σκαφάνδρων, τον επηρέασε βαθύτατα, ώστε να αρχίσει μια διεθνή προσπάθεια για την απαγόρευση τους.
Μεταξύ των προσπαθειών του προς τις διάφορες κυβερνήσεις για την απαγόρευση της σπογγαλιείας με σκάφανδρο, πού είχαν αρκετές φορές θετικά, αλλά προσωρινά, αποτελέσματα, κύρια θέση κατέχει η ίδρυση στα Χανιά Κρήτης, το 1910, της Διεθνούς Εταιρείας για τη Προστασία των σπογγαλιέων.
Τα Χανιά, πρωτεύουσα της Κρητικής Πολιτείας ( 1898-1913) πρόσφεραν υποστήριξη στον Φλέγκελ και διέθεσαν οίκημα για τους σκοπούς της Εταιρείας, η οποία υπό την προστασία της βασίλισσας Όλγας και του πρίγκηπα Αλβέρτου του Μονακό και με μέλη της διακεκριμένες προσωπικότητες της εποχής, κατέβαλε έντονες προσπάθειες για την επιτεύξη των στόχων της. Η διεθνής κινητοποίηση της εταιρείας, ακόμη και όταν δεν επιτυγχανόταν η απαγόρευση της χρήσης του σκαφάνδρου, οδήγησε στη λήψη μέτρων προστασίας των σπογγαλιέων και στη βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους.
Ο Κ. Φλέγκελ πέθανε στην αγαπημένη του Κάλυμνο το 1928 και η ρομαντική και ευαίσθητη ψυχή του πλανιέται, μαζί με τη μνήμη του, στους ανθρώπους και τις θάλασσες του Αιγαίου.
© 2024 Καλυμνιακό Αρχείο // all rights reserved
developed by tetris informatics